ในทุกๆปี MIT Technology Review จะเลือกเอา 10 เทคโนโลยี 2023 ที่สำคัญที่สุดที่ปีมาอัปเดตให้กับพวกเราได้ทราบดีว่าเวลานี้โลกพัฒนาไปถึงไหนแล้ว มีเทคโนโลยีอะไรใหม่ๆ ออกมาบ้าง หรือเทคโนโลยีใด ที่กำลังเป็นกระแส เพราะเหตุว่าความเจริญรุ่งเรืองของเทคโนโลยี ค่อนข้างที่จะทำให้เกิดผลเสียต่อการใช้ชีวิต ของเรามากพอเหมาะสม
เราจำเป็นที่จะต้องที่จะตามให้ทัน เพื่อดูว่ามีเทคโนโลยีใดบ้างที่เรา ใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน ได้มากที่สุด หรือมีความเกี่ยวข้องกระทั่งต้องติดตามอย่างตลอด ซึ่ง MIT Technology Review ก็ได้ให้เหตุผลมาด้วยว่า เหตุใดเทคโนโลยีทั้งหมดนี้จึงสำคัญ
CRISPR ตัดต่อยีน เพื่อควบคุมคอเลสเตอรอล
ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา CRISPR (คริสเปอร์) ซึ่งเป็น gene-editing tool ถูกพัฒนาอย่างรวดเร็ว จากห้องแล็บสู่คลินิก โดยเริ่มมาจาก การใช้รักษาเชิงทดลองสำหรับความผิดพลาดปกติทางพันธุกรรมที่หายาก แต่ ณ เวลานี้ CRISPR เริ่มเป็นที่แพร่หลายสู่การทดลองทางสถานพยาบาล สำหรับสภาวะทั่วๆไป จนกระทั่งถูกประยุกต์ใช้รักษาโรค ที่พื้นฐานมากขึ้น เป็นต้นว่า การควบคุมภาวะคอเลสเตอรอลสูง รูปแบบใหม่ของ CRISPR กำลังก้าวเดินต่อไป
AI ที่สร้างรูปภาพขึ้นมา
ในปีที่ผ่านมา AI ได้รุกคืบเข้าสู่วงการศิลป์อย่างเต็มกำลังเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ผลที่ตามมาก็คือเกิดดราม่าต่างๆนานา เกี่ยวกับผลงานศิลป์ที่ AI ผลิตขึ้น และที่ยืนของศิลปินที่เป็นมนุษย์ แต่ทว่าปีนี้จะเป็นอีกปี ของศิลปิน AI ซึ่งเป็นโมเดลโปรแกรมคอมพิวเตอร์ ที่พัฒนาโดย Google, OpenAI และบริษัทอื่นๆ สำหรับในการสร้างงานศิลปะสุดน่าทึ่งตามคำสั่งเพียงแค่ไม่กี่คำสั่ง กล่าวง่ายๆก็คือ เพียงคุณพิมพ์คำชี้แจงสั้นๆว่า ต้องการรูปภาพแบบไหน คุณจะได้รูปภาพตามที่คุณขอ ด้านในเวลาไม่กี่วินาที ทำให้ “จะไม่มีอะไรเหมือนอีกต่อไป”
การออกแบบชิป (chip) ที่เปลี่ยนทุกสิ่งอย่าง
ด้วยเหตุว่าอุตสาหกรรมชิปเริ่มจะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างมาก จากที่ผ่านมา ผู้สร้างจำเป็นที่จะต้องซื้อลิขสิทธิ์สำหรับในการผลิตไมโครชิป จากบริษัทขนาดใหญ่เพียงไม่กี่เจ้า แต่ในเวลานี้มี open standard ตัวใหม่ที่ชื่อว่า RISC-V เข้ามาทำให้วงการ ออกแบบชิปแปรไป ซึ่งทำให้ผู้สร้างไม่ต้องพึ่ง chip designers ที่มีแค่ไม่กี่เจ้า ในตลาดอีกต่อไป ทุกคนสร้างชิปได้ง่ายขึ้น ซึ่งจะมีบริษัท startup เป็นปริมาณมากที่กำลังตรวจสอบความเป็นไปได้สำหรับเพื่อการสร้างชิปขึ้นมาเอง
โดรนที่ใช้ทางการทหารในตลาดทั่วๆไป
เดิมที โดรนทางการทหารที่กองทัพใช้นั้นเป็นสิ่งที่ประเทศเล็กๆไม่สามารถเข้าถึงได้ ด้วยเหตุว่ามีราคาแพง และกฎหมายควบคุมการส่งออก ที่เอาจริงเอาจัง แต่ความรุ่งเรืองของเทคโนโลยีการติดต่อสื่อสารที่พัฒนาขึ้นมา ทำให้หลายบริษัท สามารถสร้างโดรนสู้รบที่มีความสลับซับซ้อนได้ในราคาที่ถูกลงมามาก อย่าง Bayraktar TB2 ของตุรเคีย และโดรนราคาถูกอื่นๆ ได้เปลี่ยนธรรมชาติ ของการศึกโดรนเสียแล้ว
เทรนด์ เทคโนโลยี มาแรงปี2023
การจ่ายยาทำแท้ง ผ่านระบบแพทย์ทางไกล (telemedicine)
เนื่องมาจากศาลฎีกาประเทศสหรัฐอเมริกาได้วินิจฉัยว่า เมืองต่างๆ สามารถออกกฎหมายต้านการทำแท้งได้ เมื่อเดือนมิถุนายน 2022 ทำให้แนวทางการทำแท้ง ไม่ใช่สิทธิตามรัฐธรรมนูญ ในอเมริกาอีกต่อไป หลายรัฐในอเมริกาแบนสถานพยาบาลทำแท้ง ผู้หญิงปริมาณมาก ไม่สามารถเข้าถึงการทำแท้งได้ ผู้ที่ต้องการทำแท้งจึงจะต้อง “หาแพทย์” ผ่านวิดีโอคอล ด้วยเหตุนั้น ผู้ให้บริการด้านที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพ และบริษัท startup จึงหันมาใช้ telehealth เพื่อสั่งจ่ายยาและจัดส่งยาข้ามรัฐเพื่อช่วยทำให้ผู้คนทำแท้ง ได้อย่างปลอดภัยที่บ้าน
อวัยวะตามสั่ง
ในทุกๆวัน จะมีคนเจ็บเฉลี่ย 17 คนภายในสหรัฐอเมริกาท่จำเป็นต้องเสียชีวิตลงะหว่างรอคอยการปลูกถ่ายอวัยวะ เหตุเพราะไม่มีอวัยวะให้เปลี่ยน แต่คนเหล่านี้บางทีก็อาจจะรอด รวมถึงคนอื่นๆก็จะได้รับการช่วยเหลือจากเทคโนโลยีปัจจุบันนี้ ที่ทำให้มีอวัยวะที่แข็งแรงรอให้เปลี่ยน ซึ่งมันอาจมีอยู่อย่าง ไม่จำกัดด้วย เพราะเหตุว่านักวิทยาศาสตร์ สามารถเปลี่ยนถ่ายอวัยวะจากหมูที่ได้รับการตัดต่อพันธุกรรม รวมถึงการสร้างปอดด้วย 3D-printing โดยใช้เซลล์ของคนไข้เองเป็นหมึกพิมพ์
รถ EV ที่มาแรงจนถึงขวางไม่ได้
ในที่สุด รถยนต์พลังงานไฟฟ้าก็กลายเป็นตัวเลือกให้กับโลกใบนี้เสียที ขณะนี้ รถ EV ได้รับความนิยมแพร่หลาย มากขึ้น เนื่องมาจากแบตเตอรี่รถมีราคาที่ถูกลง และรัฐบาลในหลายประเทศ ได้ผ่านกฎการปล่อยมลพิษ ออกกฎหมายที่เคร่งครัดขึ้น ในเรื่องของการควบคุมรถที่ใช้น้ำมัน ส่วนผู้สร้างรถยนต์รายใหญ่หลายรายก็ได้ออกมาให้คำมั่น ประกาศออกสื่อว่าจะมุ่งผลิตรถยนต์ไฟฟ้าทั้งหมด และเร็วนี้ๆนี้ ผู้บริโภคทุกหนทุกแห่ง ก็จะมีเหตุผลในด้านที่ดีๆมากมาย สำหรับในการเลือกซื้อรถยนต์กำลังไฟฟ้ามากกว่าที่จะไม่ยอมรับ
เทคโนโลยี 2023 ใช้ในการทำการวิจัย
กล้องส่องทางไกลอวกาศ James Webb
กล้องโทรทรรศน์อวกาศ James Webb ถูกทำขึ้นมาเพื่อสืบทอดภารกิจของกล้องโทรทรรศน์อวกาศ Hubble ในการสำรวจเอกภพ มันถูกส่งออกไปถ่ายภาพในอวกาศเมื่อปลายปี 2021 อย่างไรดีแล้ว ภาพจักรวาลอันไกลโพ้นที่ถ่ายได้โดยกล้องกล้องส่องทางไกลอวกาศตัวนี้นั้นน่าทึ่งตะลึงงันมาก และมันก็ส่งภาพลักษณะนี้กลับมายังโลกมากมาย แปลงเป็นว่ากล้องส่องทางไกลอวกาศ ที่ทรงประสิทธิภาพที่สุดในโลก ตัวนี้ทำให้การค้นพบใหม่ๆ เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วพอๆ กับที่นักวิทยาศาสตร์สามารถวิเคราะห์ข้อมูล ที่ได้จากภาพมากมายนั้น นี่เป็นการเริ่มต้นศักราชใหม่ ของวงการดาราศาสตร์
การวิเคราะห์ DNA ยุคดึกดำบรรรพ์
เมื่อก่อน การจะหาลำดับจีโนม จึงควรมีกระดูกหรือฟันของคนภายในสมัยนั้น แต่ตอนนี้ มีอุปกรณ์หาลำดับจีโนมสมัยใหม่ที่ละเอียดมากพอ ที่จะวิเคราะห์ และช่วยให้พวกเราอ่าน DNA ของคนเราที่เก่าแก่มากๆได้ โดยใช้เพียงตัวอย่างเป็นดินที่มนุษย์สมัยดึกดำบรรพ์เคยฉี่ใส่ ทำให้การเล่าเรียนร่องรอย ของผู้คนที่เคยอาศัยอยู่เมื่อนานมาแล้ว ทำได้ง่ายขึ้น เปิดเผยให้โลกมีความคิดเห็นว่าพวกเขาใคร และเหตุใดโลกยุคนั้นก็เลยเป็นแบบนั้น ยิ่งกว่านั้นยังช่วยทำให้นักวิทยาศาสตร์เข้าใจชีวิตของผู้คนทั่วไปที่มีชีวิตอยู่ในสมัยนั้น ไม่ใช่แค่ชีวิตของมนุษย์ที่สามารถจ่ายเงิน ค่าฝังศพอย่างประณีตได้เพียงแค่นั้น
รีไซเคิลแบตเตอรี่
เมื่อรถ EV มีจำนวนมากขึ้น ทำให้ความต้องการแบตเตอรี่ ก็มากขึ้นด้วยเช่นเดียวกัน ทำให้หลายบริษัทกำลังสร้างโรงงาน ที่จะนำแบตเตอรี่เก่ามา รีไซเคิล เรียกคืนลิเธียม นิกเกิล และโคบอลต์ ต่อจากนั้นก็ป้อนโลหะเหล่านี้กลับไปยังผู้สร้างแบตเตอรี่ lithium-ion รีไซเคิลมีความหมายในแง่ของการตัดวงจรการทิ้งแบตเตอรี่ ในปริมาณที่มากขึ้นเรื่อยๆ แบตเตอรี่จึงควรไม่จบลงที่การฝังกลบ เพราะว่ามันบางทีอาจเป็นแหล่งโลหะที่จำเป็นอย่างมาก สำหรับในการจ่ายพลังงานให้กับรถ EV ในอนาคต แนวทางแบบนี้จะก่อให้ทุนแบตเตอรี่ถูกลงกว่าเดิม อีกทั้งยังลดขยะอันตรายลงได้อีกด้วย